Đêm đến dự định dạo loanh quanh bất chợt mưa rơi rơi ngồi viết vài dòng. Tôi luôn ghi chép những gì tai nghe mắt thấy vào nhật ký hành trình. Một thói quen được thiết lập từ lâu miễn cần có chút thời gian rãnh. Tối đến lang thang loanh quanh một vòng gần nơi tạm trú. Phố xá quanh đây cũng có nhiều cửa hàng bố trí rộng rãi đèn sáng trưng. Trời vẫn còn mưa nhỏ, gặp một xe bán “bánh tráng dừa” kiểu Cambodia. Hai em học sinh vào núp quanh chiếc dù nhỏ vừa gọi bánh. Quan sát vui vui cũng mua ăn thử cho biết. Chế biến đơn giản nhanh chóng dạng ăn vặt cho khách vãng lai. Nhờ vậy biết được thêm hai món bánh dừa cùng bò kho ven đường phố Phnom Penh.
“Bánh dừa” Phnom Penh
Em trai bán hàng rưới quanh nước bột sền sệt dẽo vào chảo nóng cùng ít dầu ăn. Dùng dụng cụ như cái xủi sơn nước chà quanh trên bột cho mỏng trải tròn rộng ra. Chờ cho bánh chín khá nhanh, bỏ thêm nhụy như dừa nạo nhỏ đã được làm ngọt. Chờ chút nữa em xủi bánh ra tạo thành hình vành nón ngộ nghĩnh đưa cho khách. Tôi cầm miếng bánh vùa ra lò nóng hôi hổi cắn ăn thử. Bánh có chút bùi bùi của bột, thơm thơm mùi bánh nướng, phảng phất mùi trứng gà và ngọt ngào “gia vị dừa nạo” thật lạ miệng. Tiết trời đang se lạnh trong cơn mưa phùn phải đứng chờ “mần” thêm một cái nữa. Mỗi cái bánh nướng giá 1000 Riel khoảng 6000 Việt.
Tôi mới ăn một lần đã nhớ, vậy mà tối mai tìm lại không thấy em bán đó nữa. Quan sát mới thấy bên xứ này những chiếc xe bán hàng dạo được thiết kế rất độc đáo. Sự sáng tạo vô biên không đụng hàng với xứ nào cùng sự cho phép của chính quyền. Xe bán hàng là sự kết hợp vi diệu giữa xe gắn máy và tủ bán hàng. Họ thiết kế thêm cái ngàm ngang bên tủ bán hàng và gắn vào bên hông xe. Khi di chuyển xe chạy kéo theo tủ bán hàng như kiểu xe ba bánh kiểu Đức Quốc Xã. Dĩ nhiên họ chạy chậm, khi vòng cua cũng ngó trước sau cẩn thận. Bán dạo bánh nướng, ốc luộc, hột vịt lộn, côn trùng chiên, hủ tiếu v…v.. đều sử dụng loại xe này.
Tô bún bò kho Phnom Penh
Đêm vẫn còn mưa nhẹ mát trời dạo bộ phố xá một vòng đến lúc đói bụng. Thử tìm xem quanh đây có món ăn gì mang nét bản địa không. Chợt thấy nhiều người đứng quanh một xe bán hàng thức ăn buổi tối. Dăm chiếc ghế nhựa phía sau cho khách vừa ngồi vừa kê tô thức ăn. Nhìn các bạn trẻ nam có nữ có ngồi xì xoạp vừa húp vừa ăn. Hai vợ chồng bán hàng, anh chồng múc thức ăn, chị vợ cho gia vị và phụ bưng bê tính tiền. Tiến đến quan sát, xe bán hàng quen nơi chốn không có menu gì sất. Kinh nghiệm cho biết vừa nhìn và chọn một tô tương tự như vừa múc cho ai đó xong.
Trong bóng tối nữa sáng nữa tối của bóng đèn xe bán hàng tôi ngồi ăn. Quanh tôi nhiều người trẻ nữa cũng ngồi ăn. Chưa rõ món ăn tên gì, thấy thiên hạ ăn cũng nhào vô thử xem. Ngồi chờ ít lâu anh chồng múc cho một tô đầy. Chị vợ gọi, chỉ vào số chai gia vị bên cạnh, muôn thêm gia vị gì tùy ý. Không biết các chai đựng gì, thấy chai màu đỏ như tương ớt, hỏi rõ rắc vào một chút làm màu.
Cambodia niềm hy vọng
Trong tô thức ăn đậm màu ấy, ngoài bún ngắn ra còn có vài miếng huyết. Thịt bò nấu nhừ như kiểu hầm bò kho, có cà rốt, rau củ, rau ngò gai cùng ít rau sống phía dưới tô. Trời se lạnh, ăn tô bún “bò kho” vừa nóng vừa lạ miệng. Tô bún đậm màu có chút cay, chút ngọt không quá ngon hay dỡ mà thường như mấy quán vĩa hè Sài Gòn.
Cuộc sống mưu sinh nơi đâu cũng đều vất vả khó khăn. Vài em tài xế chạy Grab ghé vào, chị làm về ngang qua cũng sà tới. Nơi đây là quán mối, quán quen của nhiều thành phần bình dân trong xã hội. Phía trước xe bán hàng bên kia đường ánh đèn siêu thị sáng trưng. Đất nước Cambodia như con chim phượng hoàng đã thật sự hồi sinh từ đống tàn tro của nạn diệt chủng. Hình ảnh người dân bình an ngồi ăn bên vĩa hè từng là điều hoang tưởng ở xứ này. Mưa tạnh hẳn, người xuống phố lác đác xuất hiện. Dẫu đêm tối vẫn còn đâu đó trên các con phố nhỏ. Tôi tin nơi đây đã bắt đầu cho một cuộc lột xác mới trong tương lai.
