Mỗi người con dân đất Việt đều có suy nghĩ về hiện tình, vấn đề nhiều khi muốn nói hoặc không. Biết bao nhiêu lá thư tâm huyết đưa vào sọt rác, nhiều lời khuyên chân thành của các bậc trưởng lão như nước đổ đầu vịt. Nghĩ vậy nên viết chuyện cười cho nhẹ đầu. Chuyện Eukera con La nền kinh tế bài viết nhận định vui về tình hình đất nước.
Lý thuyết kinh tế
Mấy năm trước trong lúc rãnh rỗi có tranh thủ học thêm ngành kinh tế. Một loạt các lý thuyết kinh tế từ “bàn tay vô hình“ của Adam Smith qua David Ricardo. Đến thuyết kích cầu của John Maynard Keynes hay thuyết hỗn hợp của Samuelson. Học lý thuyết nhiều nhưng khi liên hệ vào thực tiễn Việt Nam mấy học viên muốn nổ cái đầu. Thầy cô cũng ngán ngẩm khi nhìn lại nền kinh tế Việt được điều hành không biết theo lý thuyết nào. Trong lúc lý thuyết kinh tế đã có nhiều nước chứng minh, mấy ông kinh tế gia cũng lãnh giải Nobel ì xèo. Tình hình bi chừ rất tình hình.
Do muốn tìm một hình ảnh hoặc từ ngữ để diễn tả nền kinh tế Việt Nam suy nghĩ hoài mà chưa ra. Cho đến một hôm, sau một tuần làm việc căng thẳng tôi làm một bồn tắm nước đầy nóng ấm thư giãn cuối tuần. Tôi muốn bắt chước Acsimet năm xưa ấy mà. Dập dìu trong tiếng nhạc du dương của bài hát “Cho một người nằm xuống” vì đang nằm mà tôi chìm vào một giấc ngủ nhẹ và mơ.
Trong cơn mơ ông Acismet hiện về nói. Rứa, rứa, rứa! Ông này có vợ người Huế nên học tiếng Huế giỏi thiệt? Tôi chợt choàng tĩnh giấc và la to Eureka, Eureka, con la. Kakaka… bắt chước ngang đây thôi. Vì chưa bằng ông Acsimet chạy ra ngoài.
Gặp nhau vui vẻ
Mấy tuần sau, tình cờ có buổi họp mặt bạn bè học kinh tế năm xưa. Thầy S. dạy môn học ngân hàng, cu C. làm ở Vinamilk, anh P. làm Trung tâm Ba, thiếu hai chiến hữu H, H và một số học trò mới của Thầy. Trong lúc ăn nhậu, rượu vào lời ra mình kể lại câu chuyện Eureka – Con la. Thầy S. cười sảng khoái bỗng nói.
- Khi nào đi dạy, thầy dùng thuật ngữ mới này nhé.
- Dạ. Tôi trả lời
Câu chuyện Eukera con La nền kinh tế như sau. Tôi đặt cho nền kinh tế Việt Nam mang tên nền kinh tế CON LA. Lý do thật đơn giản.
Nền kinh tế thị trường thành tựu của chủ nghĩa tư bản đã hình thành, phát triển và bổ sung hơn một trăm năm qua. Tốc độ phát triển nhanh mạnh chẳng khác nào chú ngựa phi. Nền kinh tế xã hội chủ nghĩa hình thành, phát triển và trên đường suy thoái. Tốc độ chậm chạp chẳng khác nào con lừa. Ngoài ra còn nhiều thứ lừa khác trong nền kinh tế này. Khi nền kinh tế Việt được pháp định rằng, kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Cuộc hôn phối vô tiền khoáng hậu này, tất nhiên sẽ nhân giống ra một bầy La to vật vưỡng. Tái bút. Nhắc lại điều ai cũng biết nhưng đôi khi quên. Con La một động vật vô tính. (Thân tặng bạn Nguyễn Văn Hòa cùng các bạn học lớp kinh tế.)