Rong chơi tại cố đô đầu tiên của Thái Lan, không thể không đến viếng ngôi đền Si Chum Sukhothai. Ngôi đền Si Chum nằm bên ngoài phía Bắc gần công viên, nổi tiếng nhờ bức tượng Phật to lớn. Trên đường ra cổng công viên Sukhothai nhìn lại một lần nừa chùa Sa Si. Tạm biệt khung cảnh an lành của một di tích lịch sử trầm mặc bên hồ xanh trong. Lòng không khỏi ngậm ngùi, vương quyền lẫn chiến tranh liên miên vào thời các vương quốc nhỏ trên khu vực này đã tàn phá rất nhiều. Thật kỳ lạ rất khó lý giải cho đầy đủ, các nước láng giềng như Myanmar, Cambodia cùng đức tin Phật giáo với Thái Lan?
Vào viếng đền Si Chum
Chạy xe từ công viên Sukhothai đến đền Si Chum khá gần, mua vé vào cổng như lệ thường. Đền Si Chum nguyên nghĩa là chùa cây bồ đề. Cây bồ đề được trồng nhiều trong các đền chùa Thái nhằm tưởng nhớ loài cây mà Phật đã ngồi thiền đạt được giác ngộ. Từ cổng đi vào khuôn viên chùa có bảng giới thiệu các lần trùng tu chùa. Từ xa theo con đường thẳng vào đền đã thấy cây bồ đề xanh xao ít lá, bên cạnh một loài cây khác xanh mướt. Nhìn từ xa mặt tượng Phật lúc ẩn lúc hiện theo từng bước chân quay phim của tôi. Càng đến gần một phế tích Pra Ubosot phía trước hiện ra với những hàng cột loang lỗ đen nhẻm.
Băng qua tòa Pra Ubosot nơi ngày trước nhà sư hành lễ, tôi cúi đầu từ xa hành lễ trước khi bước vào Mondrop. Trước khi vào thăm đền Si Chum chúng ta cần làm quen với vài thuật ngữ để gọi tên các di tích xưa của Phật giáo Thái Lan. Bài trước đã biết Phra Ubosot, Viham, nay thêm từ Mondrop. “Mondrop hay Mandapa một không gian hình vuông, có cột trụ kết nối giữa mái bên trên và nền nhà. Nhằm mục lưu giữ những vật thánh như Thánh thư, dấu chân của Đức Phật hay các biểu tượng siêu nhiên khác”. Đền Si Chum kết hợp từ một Mondrop, một Pra Ubosot phía trước, một Viham phía sau.
Người không sợ hãi
Cổng vào Mondrop có hình chóp nhọn vút cao lên trên. Vào trong tôi sững sờ trước một tượng Phật rất to lớn. Ngài đang ngồi ở tư thế thủ ấn chế phục Mara. Mara là con quỷ luôn theo cám dỗ Đức Phật. Tư thế thường thấy, lòng bàn tay trái đang tọa thiền hướng lên trên, tay phải để trên chân các ngón tay giữa hướng xuống đất. Tượng mang tên Phra Achana có chiều cao 15 mét, rộng 11 mét được làm bằng gạch tô vữa. Bức tượng chiếm toàn bộ không gian bên trong Mondrop, càng lên cao càng nhỏ lại. Chưa rõ ngày trước có mái hay không mà hiện tại lỗ mở nhỏ thông đến trời xanh.
Riêng tên Phra Achana được phát hiện trên tảng đá lúc khai quật khảo cổ, có nghĩa “Người không sợ hãi” lấy theo ý nghĩa của tư thế thủ ấn. Bàn tay phải với các ngón tay thon dài được dát vàng bời chúng sinh đến viếng thăm. Tôi loay mãi trong không hẹp chưa biết làm thế nào để chụp ảnh tượng Ngài mà ít có nhân vật phụ nhất. Sau khi chiêm bái tôi chờ từng vị khách hết vào lại ra cho đến khi chợt vắng. Ngài ngồi đó tĩnh tọa với đức tin vĩnh hằng vào Pháp bảo. Người đời hiếu kỳ vì sự to lớn của tượng hơn sự màu nhiệm của Phật pháp. Khoảnh khắc trong Mondrop khi không có ai viếng thật yên lặng đến nao lòng.
Hương khói di tích
Đền Si Chum Sukhothai được xây dựng từ thế kỷ XIII trong khuôn viên rộng rãi. Vào nửa sau thế kỷ XVI trong lúc chiến trận nhà vua Naresuan tận dụng sự to lớn của tượng động viên binh lính. Bằng cách cho lính núp kín đáo sau tượng đọc lời hịch. Binh lính ở xa tin rằng Phật đang nói nên tượng này có thêm tên Phra Pood Dai. Đền Si Chum được trùng tu lớn vào thập niên 1950, có hiện trạng như ngày nay. Trưa hôm ấy tại Mondrop chạnh lòng trước vài bông hoa vạn thọ dâng cạnh bàn tay Phật cùng nén nhang đang thắp. Hương khói với hoa cúng tuy đơn sơ vẫn thể hiện lòng thành kính của người dân bản xứ Sukhothai.
Chạnh nghĩ tượng Phật có dái tai to dài, ngực nở, ngón tay thuôn dài, chân xếp tọa thiền, liệu có phải dung nhan của Ngài? Phía sau Mondrop đền Si Chum còn một Viham trơ những hàng cột cùng tượng Phật nhô đầu. Tịnh xá năm xưa cũng tàn phai theo lịch sử vương triều Sukhothai. Mỗi vương triều đều trải qua dựng xây, phát triển, suy tàn và diệt vong như một kiếp người. Âu cũng thành thiên định, chỉ lịch sử ghi chép đo lường được độ ngắn dài của thời cuộc. Dường như các đền chùa thuộc hoàng gia đều theo phận số của vương triều. Các đền chùa của nhân gian tuy nhỏ bé nhưng vẫn thường hằng tồn tại. Thật lạ.
Creator Samgoshare Music Mariage dAmour Paul de Senneville Jacobs Piano
