Gánh cơm Hến một giang sơn thuở trước

Gánh cơm Hến một giang sơn thuở trước là chuyện của quá khứ. Phần tiếp tục ôn cố tri tân về món ăn quê hương. Mỗi lần về Huế tôi luôn tìm cách cho được vài tô cay xè mắt. Không hiểu vì sao món ăn bình dân lại lôi cuốn nhiều đến rứa. Phải chăng?

Cơm Hến đặc sản địa phương

Ta biết rằng cơm Hến một món ăn mang địa phương tính rất cao. Các thành phố khác ít nghe đến cơm Hến, nếu có cũng không thực sự ấn tượng. Dù có viết bao nhiêu ngôn từ hoa mỹ đi nữa khó có hấp lực. Bởi đơn giản không được ăn, được rèn luyện từ nhỏ nên chưa biết thế nào. Vì nó không phải sơn hào hải vị tạo sức hút cho bất kỳ ai. Muốn biết cách  ăn cần phải có quá trình thưởng thức mới thấm được cái chất riêng của nó. Cơm Hến món ăn của con nhà nghèo, nhờ trời Huế cứ mãi nghèo nên món ăn còn tồn tại. Tồn tại phục vụ cho bao sinh linh cứ thâm trầm sống với sự trầm mặc cố đô.

Thuở ấy tôi khó quên được nồi nước hến trăng trắng, đục đục và có chút mùi tanh hôi hổi của hến tươi. Ngồi húp soàm soạp mà ngon chi lạ. Nước hến đựng trong một cái nồi lưng ong luôn được giữ nóng với ít than hồng. Bên gióng khác là một thúng hai tầng đựng đủ các thứ đã chế biến. Cùng các gia vị cần thiết như ruốc sống, vị tinh, muối, ớt. Gánh hai đầu hai gióng sơn hà một nóng, một nguội rong ruổi khắp các nẻo đường xứ Huế. 

Gánh cơm Hến thuở trước

Kế tiếp độc đáo nhất của món ăn dùng cơm nguội ngắc nguội ngơ. Cái xứ Huế ăn cái chi cũng muốn ăn nóng và cay. Riêng món này lại dùng cơm nguội qua đêm càng tốt. Phải chăng buổi ban đầu trong quá trình sáng tạo món ăn. Người dân nghèo không có gì ngoài cơm nguội nên kết hợp luôn cho đằm đẹ cái bụng. Nhiều người vùng khác ở phương xa chưa bao giờ thấy ăn với cơm nguội sẽ rất ngỡ ngàng. Từ thuở ban đầu cấu tạo gốc nhiều kết hợp dân dã đúng như vậy. Thuở ấy người ăn có thể “lục cơm nguội“ ở nhà thêm vào cho chắc bụng. Dù qua bao năm, một tô cơm hến vẫn nhỏ như thuở nào. Người ăn tính nhiều tô cho hoành tráng, ăn kiểu các Mệ.

Vậy cái gì làm nên một tô cơm hến ngon? Phải thưởng thức một tô cơm hến thế nào mới đúng điệu. Vì sao một món ăn dân dã trở nên có sức sống bền lâu đến như vậy? Tiếc là hình ảnh của gánh cơm hến ngày trước chưa tìm được nên đành phải đưa một vài hình ảnh cơm hến ngày nay. 

Cơm Hến một đặc sản ẩm thực xứ Huế. Photo Phạm Diệu Huyền.

Cơm Hến một đặc sản ẩm thực xứ Huế. Samgoshare.