Tôi thong thả ngắm trời trong xanh ngút ngàn không gợn mây. Từng đoàn người chậm rãi hành hương tiến vào thăm nơi thờ Ta Reach trước đền Angkor. Những lúc này mới hiểu được sự quý giá của phiêu du một mình. Rong chơi một mình thời gian như của riêng có không phải của nhà tổ chức. Muốn dừng lại ngắm nghía, selfie chụp ảnh bao lâu cũng tùy. Ung dung tự do tự tại với những bước chân rất riêng. Tôi bước vào thánh đường di sản Angkor Wat theo lối duy nhất.
Trên đất nước Cambodia ngươi ta xây dựng rất nhiều chùa Phật giáo. Từ thành thị đến nông thôn, chùa hiện diện khắp nơi, theo thống kê đến 97% người dân Cambodia theo Phật giáo. Vậy mà trong lịch sử đất nước Cambodia từng có giai đoạn vua cùng người dân theo tôn giáo Hindu của Ấn Độ. Đền Angkor Wat ban đầu xây dựng với mục đích thờ các vị thần của đạo Hindu xuất phát từ Ấn Độ. Đế chế Khmer đã bị Ấn Độ xâm nhập văn hóa Hindu giáo từ thuở còn hồng hoang.
Chạm tay vào di sản Angkor Wat
Bước qua các bậc tam cấp đá, trước mắt tôi một không gian rộng lớn của đền Angkor Wat. Nắng đã ngập tràn một vùng rộng lớn trải dài đến tận đường chân trời. Từng bước con đường lát đá lồi lõm theo những bước chân nặng trĩu của thời gian. Hơn 700 năm trôi qua nó như chứng nhân lặng lẽ cho bao cuộc thăng trầm của lịch sử. Hàng lan can bằng đá hai bên cũng được bo tròn chạm khắc. Bên trái bên phải, phía trước phía sau lẫn dưới chân tôi bước đều bằng đá. Vật liệu đá khai thác thời ấy rất đắt tiền chỉ dành xây dựng nơi chốn thiêng liêng. Đá được chạm trổ tạo hình hài trở nên sống động mềm mại lạ thường.
Qua những bàn tay nghệ nhân đã biến thứ vật liệu lạnh lùng vô tri trở nên có sức sống bền bỉ hàng trăm năm. Hai bên đường vào trung tâm di sản Angkor, nhiều cụm di tích nhỏ dành thờ cúng của đa thần giáo vẫn còn. Màu đen của các khối đá kiên cố lạnh lùng càng nổi bật hơn trên những mảng cỏ xanh được chăm sóc cẩn thận. Vào một ngôi đền nhỏ bên trong trống rỗng, những tảng đá nằm bên nhau qua tháng ngày xiêu vẹo. Tháp chụm lại có lỗ thông lên trời cũng đã nghiêng ngã theo thời gian. Xa xa từng đoàn người tham quan nối đuôi nhau hối hả. Ai cũng muốn một lần được chiêm ngưỡng ký quan vĩ đại của nhân loại.
Trên cao nhìn toàn cảnh
Tiếp tục vào trung tâm, ba ngọn tháp cao sừng sững hiện ra trước mắt tôi. Đâu đó rất nhiều khối đá nằm chờ sắp xếp lại đứng vị trí ban đầu. Băng qua một hành lang dài thăm thẳm nối tiếp nhau. Những ô hình vuông thấp xuống, những bậc cấp đá nâng lên tạo nên nhiều không gian riêng biệt. Tùy theo mỗi góc nhìn luôn có hình ảnh mới lạ riêng có của đá. Khách tham quan mỗi người theo mỗi hướng tùy nhãn quan khám phá mà dấn bước.
Tôi leo lên tầng cao nhất nhìn ngược ra phía trước đường vào. Phóng tầm mắt ra xa thu lại hình ảnh một vùng rộng lớn cảnh quan của đền Angkor Wat. Kiến trúc toàn cảnh ngôi đền đá đối xứng từ đường chính đạo đến hai bên. Từ tổng thể di sản lớn đến từng di tích nhỏ trong đền đều ẩn tính đối xứng bất biến. Sự vẹn toàn cân đối tạo thành một tổng thể hai hóa như một trường ca bất tử.
Nghe Trịnh giữa thánh đường Angkor
Quá phấn khích vì sự gặp gỡ đầy ước vọng này, tôi ngẫu hứng mở bài hát của Trịnh. Thanh âm vang vọng dội vào trong đá như được phối khí lại theo cách bất ngờ nhất. Dù mở nhỏ nó vang lên rất kỳ lạ giai điệu thường theo tôi trong lúc rong chơi. Chỉ cần nghe một đoạn nhạc, rứa đã đủ với thằng tôi. Loanh quanh qua những đoạn hành lang tiếp nối, ngó nghiêng nhiều ngóc ngách, thi thoảng xuất hiện tượng thờ Phật. Con đường gập ghềnh của đá bên trong lẫn ngoài giúp tôi trong một chiều hoang hoải đầy hoài niệm ngày xưa.
Thật khác với lần trước chỉ loay hoay tham quan phía dưới vội vàng. Ngồi nghỉ chân gió thổi xuyên qua đền mát rượi, thật tình muốn nằm ngủ một giấc trong này lắm. Nếu vô phép làm một giấc mộng trưa xuân trong đền này. Biết đâu mơ thấy hàng ngàn tiên nữ múa vũ điệu Apsara quanh mình cũng thú vị biết bao. Ngẫm lại sức người sức của từ người xưa của đất nước Cambodia thật vĩ đại. Nhiều học giả chứng minh vẫn chưa thuyết phục về giai đoạn thực sự xây dựng. Bởi trí tuệ, tài năng, công sức lẫn thời gian, tiền bạc hoàn thành di sản Angkor Wat vượt xa tầm với của đất nước Cambodia vào lúc ấy. Ẩn số tìm lời giải mới dành cho nhiều nhà nghiên cứu có tình yêu với Angkor.
Creator Samgoshare Music Tuổi đá buốn – Trịnh Công Sơn, Pianist Tuấn Mạnh Saxophone An Trần
