Trưa nắng rất gắt từ Angkor Thom chạy băng qua đoạn đường cây cối xanh um sẽ gặp đền Ta Keo. Chạy thêm đoạn ngắn nữa sẽ gặp đền Ta Phom. Các ngôi đền ở cố đô Siem Reap nằm cách nhau chỉ vài cây số. Trên đường chạy xe trong quần thể di sản văn hóa Angkor Wat gặp rất nhiều đền. Nó to có nhỏ có di tích hay phế tích nhưng không thể ghé thăm. Dù nhỏ hay lớn các di tích đều phản ánh lịch sử hùng mạnh một thời của đế chế Khmer vĩ đại. Khi bạn đã có lòng khám phá ngóc ngách của di sản Angkor Wat, chỉ sợ không đủ sức khỏe để laonh quanh.
Lang thang với di sản
Thành phố đền đài cổ xưa Siem Reap có rất nhiều di tích lịch sử hấp dẫn níu giữ đôi chân phiêu du. Một trưa nắng trắng trời, tôi dừng chân lại ghé thăm đền Ta Keo. Từ ngoài đường đi bộ vào vài trăm mét. Con đường đất đỏ cùng hai bên cây cối xanh um đón những bước chân của lữ khách.
Ngày xa xưa trước đền Ta Keo được vua Jayavarman V con trai của vua Rajendravarman xây dựng khoảng năm 1000. Ngôi đền mang tính biểu tượng đền núi với năm ngọn tháp trên cao nhất. Tổng thể đền Ta Keo thiết kế hình bậc thang kim tự tháp chồng lên năm tầng cao. Từ xa nhìn vào đã thấy có người leo lên tầng cao của tháp.
Tôi đứng nhìn đền Ta Keo toàn đá với đá cao chót vót mà hoa mắt. Nhìn xuống đôi hài vạn dặm đã mòn theo những bước chân, tự hỏi liệu đôi chân có đủ sức treo lên cao. Tự năn nỉ đôi chân vốn đã mệt nhoài theo năm tháng phiêu du. Thôi kệ lên được đâu hay đó. Băng qua chiếc cổng đá theo con đường ngổn ngang đá nằm lại tiến vào bên trong. Một hành lang mát lạnh dẫn vào ngôi đền thờ chính. Thuở trước vua cùng hàng trăm quan vào đây tế lễ cũng thong thả đi trên con đường này. Tôi nhắm mắt hình dung như được hàng ngàn vũ nữ quanh đây đang đón tiếp mà mở ra thực tại chỉ có đá lạnh lùng.
Leo lên đền Ta Keo
Đứng trước những bậc thang mòn mà có chút e ngại. Gởi ba lô trỉu nặng cho anh bảo vệ cố gắng từng bước chân. Nghề của hắn ngày nào đều phải leo bậc thang nên có chút kinh nghiệm. Những bậc thang đá mòn vẹt thi thoảng đây đó nét sứt mẻ cũng mòn nhiều. Biết bao dấu chân tiền nhân đã leo qua các bậc thang cao hẹp gồ ghề. Những tảng đá xếp chồng lên nhau không có chất kết dính mà vẫn tồn tại hơn một thiên niên kỷ. Cảm giác bước chậm rãi lên các bậc thang đá xa xưa hơn một ngàn năm tuổi thật thi vị.
Leo được một tầng mệt đứt hơi “thở ra khói” đứng lại nhìn toàn cảnh. Tôi tiếp tục leo lên tầng cao nhất nhìn các ngọn tháp trên cao. Ngẫm nghĩ thuở xưa các công trình thi công hoàn toàn thủ công. Chưa hiểu họ làm thế nào mà di chuyển được các khối đá to lớn lên cao trên này. Vài du khách cũng đang tò mò tìm hiểu ngắm nhìn các khối tháp toàn đá. Từ đây quan sát xung quanh một khu vực rộng lớn, đền đài như các chấm xám nhỏ xen lẫn giữa rừng xanh bao phủ. Loanh quanh sờ ngắm các đền tháp trên cao, nhìn các tảng đá bị đục đẻo nữa chừng.
Vào thế kỷ thứ X đế chế Khmer đã xây dựng được ngôi đền Ta Keo quả thực đã hơn nước Đại Việt thuở ấy. Tìm chỗ nghỉ chân giữa trời lộng gió mà hít thở. Thuở trước liệu có người dân thường nào được đến đây? Những di tích còn lại luôn nhắc nhở con người về một hoài niệm xa xăm.
Creator Samgoshare Music Tres Lagrimas