Lên đường nhớ bánh xe lịch sử thời sinh viên

Chuyến tàu hỏa ì ạch chạy từ Đà Nẵng ra Hà Nội đưa đám sinh viên nghèo lần đầu tiên ra thủ đô. Anh em ở tạm một đêm trong ký túc xá sinh viên quen của các Thầy. Tôi ngơ ngác nhìn thủ đô đầy xa lạ vào đêm đầu tiên không còn nhớ gì ngoài rất nhiều cây xanh. Sáng mai lên đường, máy bay hãng Aeroflot của Liên xô cất cánh rời khỏi đường băng lướt nhẹ trên không. Ngày lên đường chợt nhớ bánh xe lịch sử của thời sinh viên.

Bánh xe lịch sử

Cảm nhận lần đầu tiên đi máy bay ra nước ngoài thật rộn ràng biết bao. Tai hơi ù chốc lát, ngồi trên may bay nhìn các đường chỉ trong lòng bàn tay mình. Liệu có đường xuất ngoại ẩn tàng nào đó bây giờ mới tường minh. Chỉ thấy các chỗ chai dưới các ngón tay vẫn còn ẩn hiện đây đó như luôn nhắc nhở mình. Lần đầu tiên ra nước ngoài, nhìn mấy em tiếp viên tóc vàng thanh lịch trong trang phục của hãng Aeroflot rất xinh đẹp. Vài tiếng đồng hồ lại được một bữa ăn như sống trên thiên đường thật lạ. Lóng ngóng chưa biết ăn thế nào với mấy món đầu tiên, lạ miệng nhưng ngon phết. Đời đã thay đổi khi lên một chuyến bay hướng về nơi chưa biết.

Sinh viên Việt Nam thuở ấy nhu một sinh vật dễ nuôi nhất trái đất. Thuở còn sinh viên, buổi sáng trước khi đến lớp chúng tôi được ăn sáng bằng “bánh xe lịch sử”. Trưa ăn cơm độn với sắn to như cục đá cùng với chút sương khói cá kho mặn và canh đại dương vĩnh hằng. Chiều nghe tiếng gõ leng keng của đồng bọn biết đến giờ gặp gỡ cố nhân cơm độn. Bánh xe lịch sử món ăn thân thương có tên gọi đặc biệt. Chỉ cần nhắc anh em thuở ấy biết ngay đã học trường nào. Chiếc bánh làm bột sắn to dày tròn dường kính cỏ một tấc. Bột sắn thô nhiều lúc còn lẫn vỏ chuyện bình thường.

Bánh luộc chín qua loa thêm chút mở heo tránh dính với nhau, chấm với nước mắm pha nhiều muối hơn mắm. Trong những tháng ngày ấy, bánh xe lịch sử vẫn làm tròn nhiệm vụ có một không ai của nó.

Ngày lên đường chợt nhớ bánh xe lịch sử ! Photo Samgoshare
Ngày lên đường chợt nhớ bánh xe lịch sử. Photo Samgoshare
Sét đánh ngang tai

Theo thời gian bánh xe lịch sử mất dần vai trò của mình khi đất nước bước vào thời kỳ đổi mới. Món ăn sáng bằng “bánh xe lịch sử” của ký ức sinh viên trở thành kỹ niệm khó quên nhất của đời sinh viên ký túc BKĐN. 

Không ai trong các bạn có thể quên một ngày vào năm 1986. Đám sinh viên đang học lại nghe tin sét đánh ngang tai nhà nước sẽ cúp tài trợ cơm nước. Trưa hôm ấy toàn trường ĐHBKĐN cắt cơm thật. Đang học thầy cho nghỉ sớm, cả đám nhao nhao vừa đi vừa hát.”Vùng lên hởi các nô lệ ở thế gian, vùng lên hởi ai cực khổ bần hàn. Sục sôi nhiệt huyết trong tâm đầy ngút trời quyết phen này sống chết mà thôi.” Lời hát kết thúc cả đám nhìn nhau ngơ ngác trưa này chưa biết sống chết sao đây? Ngày ấy lời thầy giáo chính trị hay giảng cứ oang oang. “thanh niên là rường cột của nước nhà” cơm không có mà ăn liệu có còn rường hay cột?

Chiều sinh viên nghỉ học rất nhiều, thầy giáo buồn thiu nên nhà trường quyết định tiếp tục nuôi như cũ. Chính sách giá lương tiền của giao thời, manh nha những đổi thay đất nước. Mười năm sau ngày thống nhất, Việt Nam trở thành một trong nước nghèo nhất thế giới. Thật lạ, những người ngày trước như mẹ tôi, dì tôi cứ lâm râm. Ngày đêm cầu nguyện “mong hết chiến tranh, hòa bình rồi ăn rau ăn khoai sắn chi cũng được“. Cầu được ước thấy người dân đất Việt “ăn rau ăn độn” để mà sống là thật.

Quá cảnh Calcutta

Chuyến bay từ Hà nội quá cảnh tại Calcutta trước khi đến Moscow thủ đô của Liên bang Xô viết. Đến thành phố Calcutta tất cả hành khách xuống sân bay chờ đợi để họ tiếp nhiên liệu, kiểm tra tổng thể gì đó. Vài tiếng đồng hồ quá cảnh trong đêm với ánh đèn vàng tù mù cùng mưa lâm râm. Tôi chỉ nhớ loáng thoáng trong đầu với các chàng cầm súng oai vệ canh gác sân bay. Mãi hơn ba mươi năm sau, mới có dịp trở lại sân bay Calcutta nay đã đổi tên thành Kolkata trong đầu Xuân 2020. Chịu không nhớ nổi hình ảnh của ngày trước để so sánh với hôm nay. Chuyến bay kế tiếp đưa kẻ nhà quê tới nơi thiên đường của chủ nghĩa xã hội.

About Quoc Sam

I am Sam. I am Vietnamese. I was born and grew up in Hue - the ancient capital of Vietnam. Hue is a peaceful small town with the romantic Hương river flows through. I live and work in the Saigon city - a city crowded and lively

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.