Sửng sốt nhà tắm Sultan Amir Ahmad tại Kashan

Đất nước Việt từ xưa đến nay nói về chuyện tắm công cộng thuộc loại tối kỵ. Chưa đề cập đến nhà tắm Onsen chung vui như xứ Nhật Bản lại càng vô phép. Rứa mà cái xứ Ba Tư thuở xưa đã xây nhà tắm công cộng cho người dân sử dụng. Xét theo điều kiện về lịch sử, các nhà tắm công cộng tại Iran liệt vào hàng đẹp nhất thế giới. Dù đã tham quan vài nhà tắm công cộng cũ của các thành phố khác ở Iran. Tôi vẫn sửng sốt khi bước vào xem nhà tắm Sultan Amir Ahmad tại Kashan. Đứng hình trong vài giây dụi mắt mình tự hỏi, nhà tắm công cộng tại Kashan đây chăng?

Nhà tắm Sultan Amir Ahmad

Sáng nay có nhiều điểm tham quan thú vị đến bất ngờ tại Kashan. Từ bảo tàng nhà Abbasi lịch sử qua nhà Tabatabaei có kiến trúc đặc trưng. Đến khi ghé vào nhà tắm Sultan Amir Ahmad lộng lẫy không ngờ. Theo thông tin ghi chú nhà tắm xưa được xây dựng vào thế kỷ 16 trong triều đại Safavid. Trận động đất kinh hoàng vào năm 1778 đã làn hư hại nhiều và được xậy dựng lại vào thời Qajar. Tên đặt theo ngài Sultan Amir Ahmad, hậu duệ của nhà tiên tri, người đã có lăng mộ gần khu vực.

Nghỉ chân trong nhà tắm Sultan Amir Ahmad tại Kashan.
Sửng sốt nhà tắm Sultan Amir Ahmad tại Kashan. 

Thật khó quên khoảnh khắc bước vào tham quan bên trong nhà tắm. Không gian mái vòm cao lớn rộng mở thoáng đạt. Đại sảnh kiến trúc hình bát giác, kết cầu kiểu cột vòm cung nối tiếp và trần vòm cao rông phía trên. Gạch men màu ngọc lam và vàng được trang trí như các bức tranh cực đẹp. Trần đại sảnh cao có các ô lấy ánh sáng trời bằng kính thủy tinh màu hình lồi lên phía trên rất độc đáo. Ánh sáng tự nhiên chiếu xuống tán xạ lung linh rất huyền ảo trong nội thất.

Xuyên không về quá khứ

Ngay giữa có hồ nước hình bát giác nhằm làm dịu không khí trong nhà và lấy nước. Đại sảnh với nơi thay đồ, phía sau cột có khu dành riêng cho tắm trò chuyện với nhau. Ngày trước, tại Ba Tư nhà tắm thành không gian sinh hoạt cộng đồng rất riêng có. Người ta vào đây ngoài chuyện tắm còn tâm sự, giao lưu, thậm chí cả cầu nguyện. Dạo quanh một vòng đầy ngỡ ngàng trong không khí mát mẻ của nhà tắm quá đẹp. Ngồi giưa sảnh nhìn những ngọn đèn vàng trang trí trong các hộc nhỏ xung quanh đại sảnh thật vi diệu. Ngày trước có thể ban đêm họ sẽ sử dụng đền dầu ăn hoặc sáp tháp sáng. Ánh sáng vàng dịu nhẹ từ đó hắt ra đủ thấy lối đi rất khéo. 

Đời như chợt xuyên không sống nhớ về quá khứ. Thuở nhỏ nhà nghèo tắm giữa trời mưa trên đồng ruộng hoặc tắm đìa, tắm giếng giữa trời gió lộng. Học đại học, đất nước còn nghèo, bộ giáo dục dành dụm lăm mới xây cho hai ký túc xá. Chỗ ở kê gường tầng còn được nhà tắm thì luôn thiếu nước. Cả bầy sinh viên năm đua nhau tắm giếng. Cái giếng nhỏ tèo teo, cạn củn cởn thế mà cùng nhau múc gàu lên tắm. Ơn trời đất cát tại vùng Hòa Khánh Đà Nẵng dễ thấm nên nước xối ào ào và thấm xuống cũng nhanh. Giá như ngày ấy có giếng bơm, giếng đóng như bây giờ quả là thiên hạ vạn tuế tuế.

Sửng sốt nhà tắm

Khi đang ở trong nhà tắm Sultan Amir Ahmad tại Kashan tự nhiên nhớ cái thời thiếu đủ thứ. Chuyến xuyên không ngược về quá khứ, trở lại thoáng mơ màng. Nếu có thời gian đi và viết một chuyên khảo về lịch sử nhà tắm công cộng của đất nước Iran cũng hay ho ra phết. Nhà tắm công cộng tại xứ này như một chuyện không có hồi kết. Tôi vẫn thầm tiếc khi nhà nước Iran chuyển qua giai đoạn khác. Nhà tắm công cộng trở thành bảo tàng đầy luyến tiếc cho người viễn xứ. Giá như tận dụng để đưa du khách trở lại sống trong không thời gian nhà tắm Sultan Amir Ahmad sẽ tuyệt biết bao. Kashan nên tạo dịch vụ có một không hai tại xứ này. 

Theo chân các du khách lên trên nóc mái vòm xem các ô kính lồi lấy ánh sáng rất thông minh của thời chưa có điện. Có nhiều chỏm cầu lồi lên như tổ vò vò, kính màu được khảm vào xung quanh lấy sáng. Kể cũng lạ, con người như chiếc máy tính vạn năng, có thế xuyên không tất cả. Từ chuyện tắm mưa, tắm đìa, tắm giếng, tắm sông, tắm biển. Qua tắm sinh viên đến giấc mơ được tắm tại Kashan như chuyện viễn tưởng. Dẫu vậy vẫn hy vọng người dân Kashan, hậu duệ lớp thương nhân thuở trước sẽ sớm phục hồi giá trị cổ xưa. Du khách tình cờ đến Kashan nên thăm nhà tắm Sultan Amir Ahmad. Một nhà tắm có kiến trúc Ba Tư điển hình với ấn tượng khó quên.

About Quoc Sam

I am Sam. I am Vietnamese. I was born and grew up in Hue - the ancient capital of Vietnam. Hue is a peaceful small town with the romantic Hương river flows through. I live and work in the Saigon city - a city crowded and lively

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.