“Đời có một ngày dừng chân lắng lòng bên chùa Mahathat tại cố đô Ayutthaya nghe những tàn phai của vọng âm buồn. Màu đỏ của gạch từ đất Mẹ vẫn nhuốm màu năm tháng giữa nhân gian”. Kết thúc bài trước tôi đã viết như vậy. Từ chùa Mahathat đến chùa Ratchaburana khá gần đều nằm trên một con đường. Sử dụng xe máy rất linh hoạt cho các di tích nằm gần nhau. Tôi có một ngày thăm chùa Ratchaburana với quá khứ mang đầy đau thương tràn lấp.
Chùa Mahathat cổ kính xây dựng từ năm 1374. Do vua đời thứ ba Borom Rachathirat I bắt đầu xây dựng đến vua đời thứ năm Ramesuan hoàn thành. Chùa Mahathat thể hiện tôn giáo hoàng gia chính thống của vương triều mới tại kinh đô Ayutthaya. Tinh thần từ bi, khoan dung, tha thứ, hòa ái sẻ chia của Phật giáo đã không được các hoàng tử đời sau học tập. Vua Intha Racha cháu trai vua Borom Rachathirat I. Ông làm lãnh chúa khu vực Suphanburi lên ngôi đời thứ sáu của vương quốc Ayutthaya trị vì (1408-1424). Vào năm ông mất, hai hoàng tử lớn tranh giành ngôi vua, thách đấu với nhau trên lưng voi, kết quả cả hai đều chết.
Hoàng tử út Borom Ratchathirat II lên ngôi vua trị vì (1424-1448). Năm 1424 ông bắt đầu xây dựng chùa Ratchaburana trên khu đất hỏa táng hai người anh trai nhằm tưởng nhớ đến họ.
Thăm chùa Ratchaburana tàn phai
Tôi bước vào khuôn viên chùa Ratchaburana, mặt tiền cổng đã đổ nát chỉ còn bức tường trơ gạch. Màu tàn phai của gạch đất nung trơ gan cùng tuế nguyệt. Vài chỗ vá víu cẩu thả, vài chỗ đen đen lẫn rêu phong mà độ dày chồng chất thêm năm tháng. Hình ảnh cổng mái gạch nhọn vươn lên trời cao như đôi bàn tay chấp lại vái giữa đất trời. Thiện tai.
Bước tiếp qua cổng, vào trong gặp một ngôi nhà chính khác. Có thể xưa kia là sảnh đường to lớn dành cho nguyện cầu. Nay trơ mái chỉ còn những bức tường gach đỏ cùng các trụ gạch sót lại thấp lè tè trên nền nhà xưa cũ. Xa xa một ngọn tháp cao lớn sừng sững ở trung tâm. Người ta thường hình dung những ngọn tháp cao tượng trưng cho núi Meru trung tâm vũ trụ của Phật giáo. Càng vào bên trong khuôn viên chùa Ratchaburana càng rộng. Nhiều tượng Phật không đầu ngồi đó chỉ còn hình hài sơ khai. Đâu đó quanh đây vẫn còn vài đầu tượng Phật nằm im lìm.
Sự phá hủy đổ nát đến điêu tàn của ngôi chùa hiện tại là hình ảnh phản chiếu thoáng qua hình bóng của quá khứ xâm lăng. Đội quân Miến Điện tàn phá hủy hoại thỏa lòng kẻ chiến thắng từ vài thế kỷ trước. Họ đốt các ghi chép, chiếm đoạt các báu vật, phá hoại chùa chiền, hoàng cung và các công trình quan trọng của kinh đô. Họ giết hết gia đình hoàng gia góp phần chấm dứt vương triều huy hoàng Ayutthaya.
Bảo tháp cao nhất
Thật không thể giải thích được thuở trước Miến Điện cũng theo Phật giáo. Họ lại xâm lược đốt phá chùa chiền tại cố đô Ayutthaya. Phải chăng Phật ở Miến Điện được tôn thờ khác với Phật tại Thái Lan nên đang tâm phá hủy?
Thong thả vào khám phá tiếp bên trong, xa xa trên bảo tháp cao nhất khu vực nhiều du khách đang tò mò quan sát. Tôi nhìn lên cao khá ngợp vẫn cố gắng treo lên từng bậc cấp mòn. Cuối cùng vẫn lên được trên tháp cao muốn xem bên trong có gì. Những viên đá được sắp xếp xây lên tới nóc cao. Trên tấm bảng cũ treo bên tường lỗ chỗ, vài thông tin cơ bản về chùa Wat Ratchaburana. Đứng từ đây gió lồng lộng nhìn bốn phía thấy được toàn cảnh của chùa. Nỗi buồn càng hiện rõ trên nền cỏ xanh thẳm là tàn tích gạch đỏ còn lại của Wat Ratchaburana. Nó thật sự rộng uy nghiêm lớn chắc chắn đã từng là nơi chốn thiêng liêng của kinh đô Ayutthaya.
Toàn cảnh mất mát điêu tàn của kinh đô Ayutthaya đã mãi mãi thay đổi lịch sử Thái Lan. Mõi chân tôi ngồi nghĩ ngơi, nhìn chùa Ratchaburana ngập nắng mà vương vấn nơi đây những đau thương tràn lấp thoảng qua như con gió xuân trên đất vương quốc Ayutthaya xưa.
Creator Samgoshare Music Ru ta ngậm ngùi – Trịnh Công Sơn Singer Toàn Nguyễn
